Herman Timmermans, voorzitter van Stichting CLOK schreef een artikel op de website van CLOK over de toekomst van bedrijventerreinen.
Meer verantwoordelijkheid voor de gebieden zelf. Dat is de koers van het Ministerie van EZK als het gaat over Werklocaties, over Bedrijventerreinen. De Omgevingswet ligt in het verlengde daarvan: in een gebied zetten de eigenaren/gebruikers zelf koers uit. Vanuit de private kant, van de ondernemers en eigenaren is het niet anders: zij hebben geïnvesteerd in de bedrijventerreinen, 70% tot 80% van het terrein is hun eigendom. Het openbaar gedeelte is van de gemeente/overheid.
De huidige grondexploitatie (GREX) bij de ontwikkeling van een terrein is tijdelijk. Na de verkoop van de kavels (vanuit de gemeentebelangen, het liefst tegen een zo hoog mogelijk prijs), sluit de tijdelijke GREX. Daarna wordt het openbaar gedeelte overgeheveld naar de afdeling openbaar beheer en zoals de naam aangeeft wordt het beheerd. Een knip. Een vitaal bedrijventerrein is vitaal voor de langere termijn. Dus ook na de verkoop van de kavels. En dat is in Nederland niet altijd gelukt. Voortdurend vielen termen als verloedering en noodzaak tot herstructurering. Die vervolgens, laat ik het zo zeggen, niet altijd slaagden. Omdat private belangen en publieke belangen teveel als naast elkaar staand werden beschouwd. Het met elkaar is moeilijker. Voor de toekomst van bedrijventerreinen gaat het veel meer over Gebiedsonderneming. Het terrein ontwikkelen als één gebied en het gebied als één onderneming. Vanuit één verantwoordelijkheid. En de term zegt het al: het gaat over de langere termijn. Zonder knip en zonder tijdelijke constructies. En geen beheer, maar exploitatie. Een terrein moet zo worden gemanaged dat het terrein op zich een waardeontwikkeling doormaakt. De klassieke herstructurering is passé, het gaat over voortdurende aanpassing, continue investering in het terrein en de panden gericht op langjarige vitaliteit.
De vraag of daarin nog een klassieke GREX past. En het klassieke beheer. Volgens mij is het zinvol toe te gaan naar een continue grondexploitatie opzet en naar een gezamenlijke exploitatie van het gebied voor het financieel en maatschappelijk rendement. Dan is er ook niet meer het streven naar een maximale grondprijs, maar naar een prijs die gerelateerd is aan de aard van de bedrijvigheid en onderdeel van de langjarige exploitatie. Dan vloeit de OZB die vanuit het gebied geheven wordt rechtstreeks terug naar het gebied zelf. Of sterker nog: de eigenaren en gebruikers betalen rechtstreeks aan de Gebiedsonderneming. En de openbare ruimte is in handen van de gebiedsonderneming.
Die gebiedsonderneming is een privaat vehicle met voor zeg even voor het gemak 20% overheidsinvloed. Die gebiedsonderneming heeft als bedrijfsonderdeel een afdeling: Exploitatie Gezamenlijke Ruimte en kijkt voortdurend naar optimale inzet van die ruimte ten behoeve van het geheel. Dus geen GREX, maar EGR. Langjarig, geen knip, gericht op opbrengstmaximalisatie voor het gebied als geheel.
Wil je meer interessante artikelen lezen over de lokale en regionale economie? Stuur een e-mail en meld je aan voor het magazine Kringen!